به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری«حوزه»، در یکصد و چهلمین زادروز علامه محمد اقبال، نشستی با عنوان «بررسی آرا و اندیشه‌های اقبال لاهوری با موضوع بیداری اسلامی» با حضور جمع کثیری از علما و شخصیت‌های دینی و سیاسی كويته پاكستان از جمله اعضای حزب جماعت اسلامی، اساتید دانشگاه، روزنامه‌نگاران و نویسندگان و نيز سرکنسول و وابسته فرهنگي کشورمان، در محل نمایندگی فرهنگی ایران در کویته، برگزار شد.

حجت‌الاسلام اسدی، ريیس جامعه امام صادق(ع) كويته، از سخنران اين نشست، با اشاره به شخصیت اقبال لاهوری، بيان كرد: علامه اقبال نمی‌توانست فارسی صحبت کند، اما در زمان شعر گفتن به فصاحت و بلاغت بی‌نظیری به فارسی شعر می‌گفت که می‌توان آن را به یک معجزه تشبیه کرد.

وي افزود: علامه اقبال آن طوری که باید شناخته نشد و در کشور خودش هم غریب بود. علامه اقبال مدت زیادی را در انگلیس زندگی کرد؛ اما هیچگاه تحت تأثیر فرهنگ آنجا قرار نگرفت. او پس از بازگشت از اروپا تمام نقايص و ایرادات فرنگ را برای مردم خود بازگو و تشریح می‌کرد؛ اما امروز روشنفکرهای ما متأسفانه پس از اینکه مقداری زبان لاتین را می‌آموزند، دیگر خود را تافته جدا بافته از جامعه، و جامعه خود را عقب‌مانده و غیرمتمدن می‌دانند.

كوروش عقدایی، مسئول خانه  فرهنگ كشورمان در كويته با بيان سخنانی ضمن اشاره به اینکه علامه اقبال علاوه بر یک شاعر، فیلسوف و وکیل نامور، یک مصلح بزرگ و برخوردار از اندیشه‌های برتر انسانی و اسلامی بود، به دغدغه‌های ذهنی علامه اقبال اشاره كرد.

وي گفت: اقبال نه فقط خواستار پیدایش پاکستان یا استقلال ملت فارس بود، که با نگاه به غرب و ستم فرنگ به ملت‌های مستضعف به ویژه به ملت مسلمان، آرزویش استقلال و سربلندی جهان اسلام و ملت‌های ستم‌دیده بود. وی راه نجات مسلمان‌ها را خودباوری و به خود آمدن می‌دانست و بر این باور بود که تا مسلمانان به خود نیایند و از خودی خود باخبر نشوند، راهی به سربلندی نخواهند داشت.

سپس سید جواد موسوی، یکی از شاعران کویته و محمد عرفان، از دانشجویان فوق لیسانس زبان و ادبیات فارسی، اشعار خود در وصف اقبال لاهوری را خواندند.

سخنران بعدی عبدالرئوف رفیقی، یکی از استادان دانشگاه بلوچستان پاكستان بود كه طي آن، اظهار كرد: اقبال لاهوری، گوهری بود که خداوند به ما داده بود. او فردی بود که همه مذاهب را در اشعار خود گنجانده و فرقی بین آنها نمی‌دانست. زبان فارسي شاعران بزرگ زيادي مانند مولانا و سعدی را به خود ديده است و مي‌توان علامه اقبال را از لحاظ رتبه و منزلت، بعد از مولانا و سعدی قرار داد.

در ادامه عطا الرحمن، ريیس مدرسه دارالرشاد كويته، به ایراد سخن پرداخت و در آن گفت: علامه اقبال فرق بین توحید و شرک را ترسیدن می‌داند. هر کس در کشور خود از دشمن می‌ترسد او مشرک است.

وي افزود: اشعار علامه اقبال، جهانگیر بود. در سفري كه به تاجيكستان داشتم؛ در ديدار و گفت‌وگو با افراد متفاوت، بیتی از اشعار اقبال را می‌خواندم و ميزبانان تاجيك چندین بیت از ابیات علامه را در تکمیل شعر من می‌خواندند.

مولانا انوارالحق حقانی، خطیب مسجد مرکزی شهر کویته هم با بيان سخنان کوتاهی گفت: امروز درباره مردی سخن می‌گوییم که فکرش به یک کشور و مذهب و قوم محدود نبود، او دید وسیعی داشت. او به زبانی شعر می‌سروده که بسیاری از شاعران از غنای این زبان برای بیان منظور خود استفاده کرده‌اند.

رفیعی، سرکنسول كشورمان در کویته هم در سخنراني خود در اين نشست اظهار كرد: در آغاز قسمتی از فرمایشات مقام معظم رهبری در مورد اقبال را بازگو می‌کنم. ایشان می‌فرمایند: اگر بگوییم اقبال یک فیلسوف یا عالم است، حق او را ادا نکرده‌ایم.

وی افزود: اقبال بی‌شک یک شاعر بزرگ بوده و از بزرگان شعر به حساب می‌آید. اقبال محاوره فارسی را نمی‌دانست. او نگارش و نثر فارسی را نمی‌دانست. او فارسی را فقط به دلیل اینکه احساس می‌کرد مفاهیم و مضامین ذهنی‌اش در ظرف زبان اردو نمی‌گنجد انتخاب کرد و با فارسی انس گرفت. او با خواندن دیوان حافظ و مولوی و سایر شعرای فارس‌زبان، فارسی را آموخت و آن وقت ظریف‌ترین و دقیق‌ترین و دست‌نیافتنی‌ترين مضامین ذهنی را در قالب اشعار بلند درآورده و عرضه كرد. شما اگر اشعار افرادی را ببینید که فارس نبودند؛ ولی فارسی گفتند و آنها را با شعر اقبال مقایسه کنید، آن وقت عظمت اقبال بر شما آشکار خواهد شد.